ქართული წყაროთმცოდნეობა - XXIV - PDF
რედაქტორებისაგან
მკითხველებს ვთავაზობთ ჟურნალ „ქართული წყაროთმცოდნეობის“ ახალ, XXIV ტომს.
ჩვენი ჟურნალი კვლავაც მრავალფეროვან მასალას წარმოუდგენს სამეცნიერო საზოგადოებას.
სტატიები განაწილებულია რამდენიმე სექციაში. ესენია: ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი
კვლევები; ისტორიოგრაფია; საარქივო მასალების პუბლიკაცია; წყაროთა
თარგმანი და წარდგინება; კომენტარები; თვალსაზრისი; წიგნების მიმოხილვა; ქრონიკა; ინფორმაცია; ხსოვნა. ჯამში ოთხ ათეულზე მეტი წერილი ქვეყნდება ჟურნალის ამ ნომერში. აქედან დაახლოებით ნახევარი კვლევითი ხასიათის სტატიაა. როგორც კვლევითი, ასევე სამეცნიერო ცხოვრების ამსახველი საინფორმაციო სტატიები გამდიდრებულია ფოტომასალით. ავტორები არიან ჰუმანიტარიის სხვადასხვა სფეროს სპეციალისტები, რომლებიც ათეულზე მეტ უნივერსიტეტსა
და სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტს წარმოადგენენ. ვიმედოვნებთ, რომ სამეცნიერო საზოგადოება ინტერესით გაეცნობა ჟურნალის ამ ნომერს.
გიული ალასანია
მარიამ ჩხარტიშვილი
ზურაბ თარგამაძე
2022 წელი, 15 დეკემბერი
EDITORIAL
It is our pleasure to introduce the new N24 issue of “Georgian Source-Studies“. As always the journal
presents a variety of materials. The articles are distributed in the following sections: Researches in Field of
History and Source-studies; Historiography; Publication of Archival Materials; Translation and Presentation
of Sources; Comments; Standpoint; Book Reviews; Chronicle; information, In Memoriam. In total there are
more than forty papers published in the present issue. Almost half of them represents research papers. All
publications are enriched with photos. The authors work in various field of humanities and represent more
than a dozen research centers and universities.
We are convinced that this issue of the journal, like all the previous ones, will cause great interest of the
scientific public.
Giuli Alasania
Mariam Chkhartishvili
Zurab Targamagze
December 15, 2022
შინაარსი
CONTENT
რედაქტორებისაგან..............................................................................10
EDITORIAL
ისტორიულ-წყაროთმცოდნეობითი კვლევები
RESEARCHES IN FIELD OF HISTORY AND SOURCE-STUDIES
ქსნის ხეობის სოფელ გოლგოლეთის ისტორიიდან...................................13
დავით ახლოური
From the History of the Village of Golgoleti in Ksani
Gorge Davit Akhlouri
ქორწინებასთან დაკავშირებული წეს-ჩვეულებანი უდიებსა და ქართველებში...................... 20
ამირან ბასილაშვილი
Marriage-related Customs among Udis and Georgians
Amiran Basilashvili
1679 წლის დღემდე უცნობი სააღმშენებლო წარწერა სოფელ ცხრუკვეთის წმიდა მარინეს ეკლესიიდან და მისი მნიშვნელობა აბაშიძეთა ფეოდალური სახლისათვის............................25
თამაზ გოგოლაძე
ირაკლი გელაშვილი
დარეჯან გველესიანი
An Unknown Building Inscription from the Church of St. Marine of Tskrukheti Village of 1679 and its Significance for the Feudal House of Abashidze
Tamaz Gogoladze
Irakli Gelashvili
Darejan Gvelesiani
დავით აღმაშენებლის რელიგიური პოლიტიკა საქართველოს მუსლიმური თემის მიმართ...........................................................38
დავით თინიკაშვილი
Religious Policy of David IV the Builder towards the Muslim Community in Georgia
David Tinikashvili
ჰენოტიკონი ქართლის პოლიტიკური თუ ღირებულებითი არჩევანი? …....................................45
ეკა კვაჭანტირაძე
Henoticon was it the Reflection of the Political Orientation of Kartli or its Value choice?
Eka Kvachantiradze
ჯორჯ ელისი და მისი ქართველური ლექსიკური მასალები: კითხვები და პასუხები.........................................................51
ზაალ კიკვიძე
ლევან ფაჩულია
George Ellis and His Kartvelian Lexical Data: Questions and Answers
Zaal Kikvidze
Levan Pachulia
დედა ღვთაება დემეტრე და ქართული წარმართული კოსმოგონიის ზოგიერთი საკითხი ....................................................67
გოჩა კუჭუხიძე
Goddess Demeter and some Issues of the Georgian Pagan Cosmogony
Gocha Kuchukhidze
სამეურნეო ყოფის ისტორიისათვის ტაო-კლარჯეთში: მესაქონლეობა და მესაქონლეთა ტრადიციული კულტურა................................. 83
ნუგზარ მგელაძე
For the History of Agricultural Life-Style in Tao-Klarjeti: Herding and Traditional Culture of Herders
Nugzar Mgeladze
რეიმონ დიუგე – საქართველოს პირველი რესპუბლიკის ბოლო დღეების მემატიანე და მის მიერ გამოყენებული პირველწყაროები...............103
ლადო მირიანაშვილი
Raymond Duguet – Chronicler of the Last Days of the First Georgian Republic and Primary Sources Used by Him
Lado Mirianashvili
ბაზალეთის ბრძოლის შეფასების საკითხი ქართულ ისტორიოგრაფიაში............................................. 113
მალხაზ მურუსიძე
The Issue of Bazaleti Battle in Georgian Historiography
Malkhaz Murusidze
1944 წელს სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოდან გადასახლებულთა რეპატრიაციის საკითხი XX საუკუნის ეროვნულ განმათავისუფლებელ მოძრაობაში (1989-1990)................................125
ნიკოლოზ სარაჯიშვილი
The Issue of Repatriation of Deportees from Southwestern Georgia in 1944 in the National Liberation Movement of the 20th Century (1989-1990)
Nikoloz Sarajishvili
ქართლის ერისმთავრის სტეფანოზ პირველის რეპრეზენტაცია ძველ ქართულ საისტორიო მწერლობაში: ჟანრის კანონი და მეტაისტორიოგრაფიული კონტექსტი..............................................135
მარიამ ჩხარტიშვილი
Representation of Presiding Prince of Karli Stephanoz I in Georgian Medieval Historiography: the Genre Canon and Metahistorical Context
Mariam Chkhartishvili
ქართველი ბერი – იერუსალიმის მეფის ნაცვალი ..............................................158
მამუკა წურწუმია
A Georgian Monk Steward of a Crusader King
Mamuka Tsurtsumia
ახშნის გორიჯვრის წმ. გიორგის მონასტრის XVI საუკუნის ახლადმიკვლეული წარწერა გურზი ლიპარიტიანის მიერ სატრაპეზოსა და გალავნის აღშენების შესახებ (ლიპარიტიანთა ფეოდალური სახლის, ახშნის გორიჯვრის მონასტრისა და გორიჯვრის საკურთხევლისწინა ჯვრის ისტორიის ზოგიერთი საკითხი)...............................178
თემო ჯოჯუა
An Inscription of the 16th Century, Newly Revealed in Gorijvari Monastery of St. George, Akhshni, with Information about Construction of a Refectory and Enclosure Wall by Gurzi Liparitiani (Several Issues From the History of the Feudal House of the Liparitianis, Gorijvari Monastery of Akhshni and Pre-Chancel Cross of Gorijvari)
Temo Jojua
ისტორიოგრაფია
HISTORIOGRAPHY
XX საუკუნის მეორე ნახევრის აფხაზეთის ისტორიის ისტორიოგრაფია: მოკლე მიმოხილვა .....................................................207
გიორგი აფხაზავა
Historiography of the History of Abkhazia in the Second half of the Twentieth Century: A Brief Overview
Giorgi Apkhazava
საარქივო მასალების პუბლიკაცია
PUBLICATION OF ARCHIVAL MATERIALS
მიხეილ მაქარაშვილის წერილები და მოგონებები...............................221
გიორგი სოსიაშვილი
Letters and Memoirs of Mikhael Makarashvili
Giorgi Sosiashvili
წყაროთა თარგმანი და წარდგინება
TRANSLATION AND PRESENTATION OF SOURCES
პეტრე ბუტკოვი რუსეთის მფარველობაში მისაღებად ერეკლე II-ის თხოვნის შესახებ................................245
დავით მერკვილაძე
Peter Butkov about the Request of Erekle II to be Received under the Protection of Russia
David Merkviladze
ექიმ ანტუან-მარი სალვატორის ცნობები ირანში მედიცინისა და ჰიგიენის მდგომარეობის შესახებ (1807-1808) ........252
ირინე ნაჭყებია
Evidences on Medicine and Hygiene in Iran by Physician Antoine-Marie Salvatori (1807-1808)
Irine Natchkebia
კარლა სერენას „მოგზაურობა კავკასიაში“. თარგმანი ფრანგულიდან, შესავალი და კომენტარები......................... 263
ანა ჭეიშვილი თარგმანი ფრანგულიდან ქეთევან ბიაშვილი
“Travel to the Caucasus” by Carla Serena. Translated from French, introduction and comments by Ana Cheishvili Translated from French by Ketevan Biashvili
კომენტარები
COMMENTS
„ხუთჯვრიანი მონეტა“ ‒ სამეცნიერო ციტირება და მისი საფრთხეები............................................................. 283
მაია პატარიძე
“Coin with Five Crosses” and Dangers of Quoting in Scholarly Articles
Maia Pataridze
დისკუსია VI-VII საუკუნეების ქართლის პოლიტიკური ისტორიის საკითხებზე.................... 288
მარიამ ჩხარტიშვილი
Discussion on the Issues of the Political History of Kartli in 6th-7th Centuries Mariam Chkhartishvili
თვალსაზრისი
STANDPOINT
სასარგებლო და კარგი საქმე გაუგებრობების თანხლებით (არქანჯელო ლამბერტის „წმინდა კოლხეთის“ ქართული თარგმანის გამოცემის გამო)....................................................................297
მურმან პაპაშვილი
Useful and Good Work with Misunderstandings (For Publication of Georgian Translation of Arcangelo Lambert’s Colchide Sacra”)
Murman Papashvili
წიგნების მიმოხილვა
BOOK REVIEWS
საერთაშორისო სამეცნიერო ჟურნალის “Scientia”-ს მეორე ნომერ..... 303
მანუჩარ გუნცაძე
The Second Volume of International Scholarly Journal Scientia”
Manuchar Guntsadze
დავით მერკვილაძის ახალი წიგნი: „გეორგიევკის ტრაქტატი და მეფე ერეკლე“.................. 304
ზურაბ თარგამაძე
A New Book by David Merkviladze: The Treaty of Georgievsk and Erekle II”
Zurab Targamadze
ავთანდილ სონღულაშვილის მონოგრაფია: „ისტორია, პოლიტიკა, საერთაშორისო ურთიერთობები“............................. 306
ზურაბ თარგამაძე
A Book By Avtandil Songulashvili: History, Policy, International Relations"
Zurab Targamadze
პროფესორ გიული ალასანიას ახალი წიგნი: „ფარსადან გორგიჯანიძის საქართველოს ცხოვრება“......................................... 308
ზურაბ თარგამაძე
A New Book of Professor Giuli Alasania: "Parsadan Gorgijanidze’s The Life of Georgia”
Zurab Targamadze
მიხეილ ქართველიშვილის მონოგრაფია: „საბჭოთა რელიგიური პოლიტიკა და საქართველოში მისი ასახვის თავისებურებები 1953-1964 წლებში“ ....310
ზურაბ თარგამაძე
Mikheil Kartvelishvili’s Monograph: “Soviet Religious Policy and Features its Reflection in Georgia in 1953-1964”
Zurab Targamadze
ალბერტ ტენ კეიტის წიგნი „იოანეს ბერძნული სახარება: იოანეს სახარების სხვადასხვაენოვანი ვერსიების კრიტიკული ტექსტური ანალიზი“.............................................................312
ლადო მირიანაშვილი
A Book by Albert Ten Kate “The Gospel of John in Greek: Textcritical Research on the Gospel of John in all its Variety”
Lado Mirianashvili
„სტუდენტური საისტორიო ძიებანი“ .........................313
ნიკოლოზ სარაჯიშვილი
“Student Historical Researches”
Nikoloz Sarajishvili
ქეთევან მანიას მონოგრაფია: „აფხაზეთი და ქართული იდენტობა ბეჭდური მედიის რეპრეზენტაციით“..316
სოფიო ქადაგიშვილი
Monograph “Apkhazeti and Georgian Identity through the Print Media Representation” by Ketevan Mania
Sopio Kadagishvili
თეა ქამუშაძის წიგნი: „რუსთავის საბჭოთა მემკვიდრეობა – პატარა ქალაქის დიდი ამბები“ ....................318
სოფიო ქადაგიშვილი
A Book by Tea Kamushadze: Soviet Heritage of Rustavi – Big Issues of the Small Place”
Sopio Kadagishvili
ახალი მონოგრაფია: „საზღვრისპირა მოსახლეობა ძველად და ახლა (კახეთი)“............................................ 320
ლავრენტი ჯანიაშვილი
A New Monograph: “Border Settlement in the Past and Present (Kakheti)”
Lavrenti Janiashvili
ქრონიკა
CHRONICLE
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის შუა საუკუნეების საქართველოს ისტორიისა და წყაროთმცოდნეობის განყოფილების ყოველწლიური სამეცნიერო კონფერენცია (2021)........325
ზურაბ თარგამაძე
The Annual Scientific Conference of the Department of Medieval History of Georgia and Source-Studies at Ivane Javakhishvili Institute of History and Ethnology (2021)
Zurab Targamadze
ჟურნალ „ქართული წყაროთმცოდნეობის“ XXIII ნომრის პრეზენტაცია................................ 328
ზურაბ თარგამაძე
Presentation of the 23rd Volume of the Scientific Journal “Georgian Source-Studies”
Zurab Targamadze
თსუ კავკასიოლოგიის სასწავლო-სამეცნიერო ინსტიტუტის კონფერენცია „ქართულ-კავკასიურ ურთიერთობათა ისტორიულ-ფილოლოგიური ასპექტები“ ..............331
ამირან ბასილაშვილი
Conference of TSU Institute of Caucasology “Historical-Philological Aspects of Georgian-Caucasian Relations”
Amiran Basilashvili
შედარებითი ლიტერატურის საერთაშორისო ასოციაციის XXIII კონგრესი.........................332
ზურაბ თარგამაძე
XXIII Congress of the ICLA
Zurab Targamadze
კავკასიოლოგთა VI საერთაშორისო კონგრესი ........... 336
ლადო მირიანაშვილი
VI International Congress of Caucasiologists
Lado Mirianashvili
საერთაშორსიო სამეცნიერო კონფერენცია: „კავკასია საერთაშორისო სავაჭრო და კულტურათაშორისი ურთიერთობების გზაჯვარედინებზე“ ............................ 340
ზურაბ თარგამაძე
International Scientific Conference: “The Caucasus on the Crossroads of International Trade and Cultural Exchanges”
Zurab Targamadze
საქართველოს ეროვნული არქივის VII საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია................ 346
ლადო მირიანაშვილი
The 7th International Scientific Conference of the National Archives of Georgia
Lado Mirianashvili
საერთაშორისო კავკასიოლოგიური კონგრესი ............................................. 348
თეა ქამუშაძე
International Congress of Caucasian Studies
Tea Kamushadze
ბელგრადის უნივერსიტეტის სამართლის ფაკულტეტის მიერ ორგანიზებული საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია..................... 350
ზურაბ თარგამაძე
International Scientific Conference Organized by Belgrade University Faculty of Law
Zurab Targamadze
კავკასიოლოგთა I საერთაშორისო ლინგვისტურ-ანთროპოლოგიური კონგრესი (თბილისი, 14-16 ნოემბერი, 2022)....................... 356
მარიამ ბეჟიტაშვილი
1st International Linguistic-Anthropological Congress of Caucasologists
Mariam Bezhitashvili
საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია – Scientia II........................................ 360
მანუჩარ გუნცაძე
International Scientific Conference – Scientia 2
Manuchar Guntsadze
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტის შუა საუკუნეების საქართველოს ისტორიისა და წყაროთმცოდნეობის განყოფილების ყოველწლიური სამეცნიერო კონფერენცია (2022) .......................................................... 362
სოფიო ქადაგიშვილი
The Annual Scientific Conference of the Department of Medieval History of Georgia and Source-Studies of the Ivane Javakhishvili Institute of History and Ethnology (2022)
Sopio Kadagishvili
ინფორმაცია
INFORMATION
კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების ძარცვის (შავი არქეოლოგიის) პრობლემის შესახებ საქართველოში.......................... 369
ვასილ ჭიჭაღუა
ანზორ მჭედლიშვილი
On the Problem of Looting of Cultural Heritages Monuments (Black Archeology) in Georgia
Vasil Chichagua
Anzor Mchedlishvili
ხსოვნა
IN MEMORIAM
პროფესორ იოსებ (სოსო) ალიმბარაშვილის (1961-2022) გამოსათხოვარი
In Memoriam of Professor Ioseb (Soso) Alimbarashvili (1961-2022) .......................................377
გზამკვლევი ავტორთათვის
GUIDELINES FOR AUTHORS.....................................................381
|