Prepared for publishing by: Irina Arabidze, Nino Gambashidze, Shalva Gloveli, Temo Jojua

© ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
ივანე ჯავახიშვილის ისტორიისა და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი, 2010/2011

ს ა რ ჩ ე ვ ი

წინათქმა.................................................................................................................... 9


პლატონ იოსელიანი _ 200

ცაცა ჩხარტიშვილი
პლატონ იოსელიანი _ ცხოვრება და მოღვაწეობა..............................................................10
ლელა სარალიძე
პლატონ იოსელიანისა და მარი ბროსეს სამეცნიერო
თანამშრომლობის ისტორიიდან......................................................................................16
დოდო ჭუმბურიძე
პლატონ იოსელიანი გიორგი სააკაძის შესახებ..................................................................24
მზია ტყავაშვილი
პლატონ იოსელიანი ქართლ-კახეთის სამეფო კარზე ტახტის
მემკვიდრესთან დაკავშირებული წეს-ჩვეულებების შესახებ...............................................29

ძველი ისტორია

ნანა ბახსოლიანი
ქარხემიშის ორთოსტატის ერთი სიუჟეტის ინტერპრეტაციისათვის....................................... 39
ეკა ავალიანი
ურარტუს ტრანსკავკასიური სამხედრო კოლონიზაციის საკითხისათვის.................................44
გიორგი ქავთარაძე
მცხეთის უძველესი ადგილმდებარეობისა და სახელწოდების საკითხისათვის.......................49

შუა საუკუნეების ისტორია

დავით მერკვილაძე
მითი და ისტორია ხალხურ თქმულებაში დავით გარეჯელის შესახებ....................................61
ლადო მირიანაშვილი
კიდევ ერთხელ საეკლესიო მშენებლობის დასაწყისის შესახებ დავითგარეჯში.......................71
ელდარ მამისთვალიშვილი
საქართველო-რომის ეკლესიების ურთიერთობა დიდ განხეთქილებამდე (1054 წ.)................. 83
Vazha Kiknadze
Anonymous Georgian Historian of the 14 th c. about Mongols and Their History............... 90
ციალა ღვაბერიძე
ვახტანგ III-ის გამეფების თარიღისათვის.........................................................................95
გონელი არახამია
სისხლის დაურვების საკითხისათვის XIV-XVIII სს. საქართველოში.................................... 100
თამაზ გოგოლაძე
კიდევ ერთხელ ნოდარ ციციშვილის გამოსვლისა და ქართლის ფეოდალთა შეთქმულებების შესახებ.....108
თემო ჯოჯუა
აფხაზეთის კათოლიკოსი ილარიონი (1657-1658, 1669/1672-1673 წწ.)..............................142

 
წყაროთმცოდნეობა

თემო ჯოჯუა
ქუთათელი მთავარეპისკოპოსის ანტონ II საღირისძის (1183/1184 _ 1190-იანი წწ.)
დაკვეთით გადაწერილი ოთხთავი (H-325) (ანდერძების პუბლიკაცია,
კოდიკოლოგიურ-წყაროთმცოდნეობითი ანალიზი)............................................................218
ვლადიმერ კეკელია
ქართველები უფლის საფლავზე სამი იერუსალიმური ხელნაწერის
კოლოფონების მიხედვით (XIV საუკუნე)........................................................................239
ნიკოლოზ ჟღენტი
კიდევ ერთხელ მთის წმ. გიორგის მონასტრისადმი გაცემულ 1465-1467 წლების
საბუთში მოხსენიებული სამოხელეო წოდების "მებართლომე”-ს შესახებ............................244
დალი ჩიტუნაშვილი
ახალი მასალა ქართულ-სომხური ურთიერთობისათვის
(ივანე ჯავახიშვილის პირად არქივში დაცული კიდევ ერთი დოკუმენტი)...............................261 

ფილოლოგია

ლელა შათირიშვილი, თეა ქართველიშვილი
პოლემიკური თხზულება "ხსენებაი სიტყვის-გებისაი და სასჯელისაი შჯულისათვის
ქრისტიანეთაისა და სარკინოზთა” (ფილოლოგიურ-ისტორიული კვლევა)................................. 266
თეა ქართველიშვილი
ანტიმაჰმადიანური პოლემიკური თხზულება "ჰამბავი მაჰხმადისი თარგმანსა შინა
ფსალმუნთასა მოყუანილი და წიგნსთაგან მახმადიანთაგან გამოღებულნი და
ნათესაობა მათი გალობა ფსალმუნი ასაფისი პბ” (ტექსტის პუბლიკაცია).................................289

 
ხელოვნების ისტორია 

ეკატერინე გედევანიშვილი
უდაბნოს მონასტრის სატრაპეზოს საწინამძღვრო ნიშის მოხატულობისათვის.........................314

 
ახალი და უახლესი ისტორია

მზია ტყავაშვილი
რუსეთის იმპერიის მიგრაციული პოლიტიკა ჩრდილო-აღმოსავლეთ
კავკასიაში XIX საუკუნის 50-იან წლებში........................................................................ 321
ნატო სონღულაშვილი
ქართული იდენტობის ისტორიის კვლევის წყაროთმცოდნეობითი
და მეთოდოლოგიური პრობლემები XX საუკუნის პირველი ოცწლეულის
მემუარული ლიტერატურის მაგალითზე.........................................................................328
ირინა არაბიძე
საქართველოს ეკლესიის დროებითი მმართველობის დელეგაციის მოღვაწეობა
პეტროგრადში (1917 წლის ივნისი-აგვისტო) (დელეგაციის მოხსენების მიხედვით)..............332
შოთა ვადაჭკორია
შიდა ქართლის მთის ოსების ტერიტორიული მოწყობის საკითხი
და ქართული პოლიტიკური აზრი 1918-1920 წლებში......................................................344
ოთარ გოგოლიშვილი
ბოლშევიკური ხელისუფლების პირველი წლები აჭარაში
("შავი” და "წითელი” მეჯლისი)....................................................................................372
ლელა სარალიძე
რუსეთ-საფრანგეთის 1932 წლის თავდაუსხმელობის პაქტი და ქართული ემიგრაცია.........380
Nugzar Papuashvili
Die Neuordnung des Kalenders und die orthodoxe Kirche in Georgien
(Die zweite korrigierte und ergänzte Auflage)............................................................386
Danko Taboroši
Transplant from the Caucasus: Historical Overview and
the Current Status of Circassians in the Balkans....................................................... 404

 ეთნოლოგია

გიორგი გოცირიძე
სვანთა დასახლებები ქვემო ქართლში (გარდაბნისა და მარნეულის რაიონები)................... 408
სალომე ბახია-ოქრუაშვილი
აფხაზური რწმენა-წარმოდგენები ეთნიკური ისტორიის კონტექსტში.................................415
ნუგზარ მგელაძე
დემონთა სამყარო სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს მითორელიგიაში
(1. ლომპაპი და კუდიანები).......................................................................................423
ელენე გოგიაშვილი
გველეშაპი და მისი ილუსტრაციები წმ. იოანე სინელის "კლემაქსის”
XII საუკუნის გარეჯულ ხელნაწერში.........................................................................436
ეთერ ინწკირველი
ბოროტი სულის დატყვევების მოტივი ხალხურ ტრადიციაში.........................................444

 
თარგმანი

ჰაინრიხ კარლ ფირცი
ანალიტიკური ფსიქოლოგია და საზოგადოება: დაკარგული
სიმბოლო, ანუ ძიებანი მასის ფსიქოზის შესახებ
(ინგლისურიდან თარგმნა და ბოლოთქმა დაურთო ნინო ღამბაშიძემ)............................450

 
რეცენზია

იზა ჩანტლაძე, ნუგზარ მგელაძე
საყურადღებო გამოკვლევა (რეცენზია ეთერ ბერიძის წიგნზე _
"ნიგალი": ისტორიულ-ეთნოგრაფიული და ლინგვისტურ-ტოპონიმიკური ასპექტები).......459